Eeuwenoude schat van de Vikingen onthult eindelijk zijn geheim

Wetenschap
zaterdag, 08 februari 2025 om 13:00
ed10ce5ce47e4f9094182922f3b17a04

De beroemde Galloway-schat, een Vikingschat gevonden in 2014 in Schotland, blijkt niet aan één rijke eigenaar te hebben toebehoord, maar was gemeenschappelijk bezit. Dit blijkt uit een pas ontcijferde runentext op een van de zilveren armbanden.

De inscriptie luidt: "Dit is het bezit van de gemeenschap." Deze onthulling verandert het hele beeld van deze kostbare verzameling, die bestaat uit wel honderd voorwerpen van goud en zilver uit de Vikingentijd. De tekst was lang een raadsel voor experts omdat het gebruikte woord 'ЇIGNAF' in geen enkele bekende middeleeuwse taal voorkwam.

De doorbraak kwam toen onderzoekers ontdekten dat de laatste rune 'F' eigenlijk staat voor 'feoh', wat rijkdom betekent. Het woord ervoor, 'ЇIGNA', bleek een oude Engelse term voor gemeenschap. Deze ontdekking viel samen met het moment dat de schatten voor het eerst op internationale reis gingen naar Adelaide in Australië.

Begraven schat

De collectie, die rond het jaar 900 werd begraven, bevat ware meesterwerken. Een bijzonder pronkstuk is een Angelsaksisch zilveren kruis van uitzonderlijk vakmanschap. Ook zit er een kristallen potje bij met een Latijnse inscriptie en zijn er verfijnde gouden draden gevonden die getuigen van het hoogste middeleeuwse ambacht. Sommige stukken komen van zo ver als Azië.

Waarom deze kostbare verzameling destijds is begraven, blijft nog een mysterie. Het was een roerige tijd waarin Vikingen regelmatig kloosters plunderden. Mogelijk heeft iemand de schatten willen beschermen tegen deze raiders. Dit gebeurde in een periode waarin Alfred de Grote de Vikingen terugdrong en de basis legde voor wat later Schotland zou worden.

Religieuze gemeenschap

De vondst dat deze schatten gemeenschappelijk bezit waren, past in een breder beeld van de vroegmiddeleeuwse samenleving. Het woord voor gemeenschap dat in de inscriptie wordt gebruikt, komt vaker voor in Angelsaksische documenten en verwijst daar meestal naar een religieuze gemeenschap.

Bron: The Guardian