Gefragmenteerde slaap, gefragmenteerde geest

Dissociatie is een verschijnsel waarbij bepaalde gedachten, emoties, waarnemingen of herinneringen buiten het bewustzijn geplaatst worden. Vroeger (en veel mensen geloven dat nog steeds) dacht men dat het optrad tijdens een ernstig traumatische gebeurtenis, zoals seksueel misbruik. Dan is het net alsof je uit je lichaam treedt, een toeschouwer bent en niet degene die het ondergaat. Je voelt niets en soms wordt ook de herinnering uit je geheugen gewist. Maar daar is dus geen enkel wetenschappelijk bewijs voor.

Dissocieer je vaker, dan heb je wellicht een dissociatieve identiteitsstoornis (DIS), vroeger de meervoudige persoonlijkheidsstoornis (MPS) genoemd. Voorwaarde voor het ontstaan van een DIS of MPS ​​lijkt een kwetsbaar iemand te zijn, die gevoelig is voor de suggestieve vragen van een therapeut die naarstig op zoek is naar 'hervonden' traumatische herinneringen. Een andere bron zijn de media, bv. films zoals Sybil, die mensen doen besluiten 'dat heb ik ook'. Uit onderzoek blijkt dat mensen met een rijke fantasie bijzonder gevoelig zijn voor dergelijke invloeden.

Recent is echter aangetoond dat er nog een reden is waarom sommige mensen gevoeliger zijn voor dissociatie: slaapproblemen. In een studie, waaraan o.a. prof. dr. Harald Merckelbach van de Universiteit Maastricht meewerkte, werden 25 gezonde vrijwilligers gedurende 1 nacht uit hun slaap gehouden. Daarna hadden ze veel meer dissociatieve ervaringen. Dit zou ook het verband tussen traumata en dissociatie kunnen verklaren, want traumatische herinneringen kunnen je slaap verstoren. Slecht slapen kan bovendien schadelijk zijn voor je geheugen en je beïnvloedbaarheid vergroten.

Het laatste woord is er nog niet over gezegd, maar het is wel belangrijk dat therapeuten niet blindelings uitgaan van verdrongen herinneringen die hervonden moeten worden. De therapeut moet ook het stellen van suggestieve vragen zoveel mogelijk vermijden. En voor de cliënt: als je therapeut oppert dat je meerdere persoonlijkheden hebt, zoek dan zo snel mogelijk een andere.

Bron(nen): Science Codex