Noötropica, ook wel smart drugs genoemd, zijn stoffen die de cognitieve functie van de mens kunnen verbeteren. Noötropica werken niet direct door neurotransmitters vrij te geven of als receptorliganden, maar verbeteren de zuurstof- en glucosetoevoer naar de hersenen. Daarnaast hebben ze antihypoxische effecten en kunnen de groei van nieuwe hersencellen stimuleren. Ze kunnen op verschillende manieren inwerken op de hersenen, zoals:
Er zijn verschillende soorten noötropica, zowel natuurlijke als synthetische. Enkele populaire voorbeelden zijn:
De effectiviteit van noötropica is onderwerp van discussie. Hoewel sommige studies positieve effecten laten zien op cognitie, geheugen en concentratie, zijn de resultaten over het algemeen niet overtuigend of inconsistent.
Meer onderzoek is nodig, vooral bij gezonde personen.Wat betreft veiligheid worden de meeste noötropica over het algemeen als veilig beschouwd bij normaal gebruik, hoewel bijwerkingen zoals slapeloosheid, hoofdpijn en maagklachten kunnen optreden.
Illegale of niet-goedgekeurde noötropica kunnen echter ernstige bijwerkingen hebben. Het is raadzaam om een arts te raadplegen voordat je start met noötropica, vooral als je medicijnen gebruikt.
In conclusie bieden noötropica een veelbelovende maar nog onvoldoende onderzochte manier om de cognitieve functies te ondersteunen. Meer onderzoek is nodig om de werkzaamheid en veiligheid op lange termijn vast te stellen, vooral bij gezonde personen.