Het Milgram-experiment is misschien wel het bekendste uit de psychologie: laat iemand met autoriteit mensen aanmoedigen om elektrische schokken toe te dienen aan anderen en ze doen het. Het is ook dat experiment waarvan je denkt: dat zou ik nooooit doen. Om dat te testen is het herhaald. En de mens blijkt in 50 jaar weinig veranderd. In de nadagen van de Tweede Wereldoorlog testte psycholoog Stanley Milgram de gehoorzaamheid van mensen en hun bereidheid om orders op te volgen. Een onderzoeksleider moedigde proefpersonen, die een leraar speelden, aan om hun leerling (een acteur) een schok toe te dienen als ze een vraag fout beantwoordden. Bij de eerste reeks experimenten gaf 65 procent van de deelnemers de maximumschok van 450 volt, die dodelijk kan zijn. Ze zagen de acteurs niet, maar hoorden wel hun zogenaamde pijnkreten. Toch gingen ze door. Later werd het experiment als onethisch beschouwd. Toch wordt het hier en daar nog herhaald. Zo ook onlangs in Polen. Tomasz Grzyb en zijn team van de SWPS University vroegen 40 mannen en 40 vrouwen tussen de 18 en 69 om op 10 knoppen te drukken waarmee steeds een hoger aantal volt werd toegediend aan anderen. De deelnemers bleken nog steeds net zo gehoorzaam aan autoriteit als in de originele studies, zelfs als ze denken dat ze iets heel ergs doen. 90 procent van de mensen ging door tot het hoogste schokniveau, dat uit ethisch oogpunt iets lager was dan in de originele studie. De onderzoekers concluderen dat de samenleving niet veel is veranderd en dat mensen nog steeds bereid zijn tot gruwelijkheden als een sterke leider hen daartoe het bevel geeft. "Een halve eeuw na Milgrams onderzoek naar gehoorzaamheid aan autoriteit is een meerderheid nog steeds bereid om een hulpeloos persoon te elektrocuteren," aldus Grzyb. Lastig met dit soort experimenten is wel dat je niet weet in hoeverre mensen door hebben dat het niet echt is. Ook is de onderzoeksgroep vrij klein.
Bron(nen): The Independent