Een internationale groep onderzoekers heeft voor het eerst systematisch de geuren van eeuwenoude Egyptische mummies bestudeerd. Hun bevindingen werpen nieuw licht op de balseming van deze historische schatten.
Hoe ruikt een mummie eigenlijk? Die vraag stond centraal in een baanbrekend onderzoek dat onlangs werd gepubliceerd in het Journal of the American Chemical Society. Wetenschappers bestudeerden negen mummies in het Egyptisch Museum in Caïro, sommige meer dan 3000 jaar oud.
Het team gebruikte geavanceerde technieken om de vluchtige stoffen rond de mummies te analyseren. Daarnaast lieten ze een getraind geurpanel de verschillende geuren beschrijven. De meeste mummies verspreidden een aangename geur die werd omschreven als "houtachtig", "kruidig" en "zoet".
De onderzoekers ontdekten vier hoofdbronnen van geuren. De eerste kwam van de oorspronkelijke balsemmaterialen zoals hars, olie en kruiden. Een tweede bron waren de plantaardige oliën die later zijn gebruikt voor conservering. Ook vonden ze sporen van synthetische bestrijdingsmiddelen en geuren die ontstaan door microbiologische afbraak.
Interessant is dat mummies die tentoongesteld worden een grotere verscheidenheid aan geuren afgeven dan exemplaren in het depot. Dit komt waarschijnlijk doordat de vitrines de geurstoffen vasthouden. Ook blijken mummies uit de Late Periode (664-332 v.Chr.) chemisch vergelijkbare geuren te verspreiden, wat duidt op een gestandaardiseerde balsemmethode in die tijd.
De wetenschappers ontdekten dat sommige recente conserveringsmiddelen dezelfde geur hebben als de originele balsemmaterialen. Dit maakt het lastig om precies te bepalen waar een bepaalde geur vandaan komt. Wel kon het team aantonen dat de huidige geur vooral afkomstig is van de originele materialen en hun afbraakproducten.
Dit onderzoek helpt musea om hun collecties beter te beschermen. Door de geuren te analyseren kunnen conservatoren zien of er schimmels actief zijn of schadelijke stoffen vrijkomen. Ook geeft het nieuwe inzichten in de balseming van mummies en hoe verschillende dynastieën hun doden prepareerden voor het hiernamaals.