Vier op een rij: vanavond zijn Mars, Venus, Saturnus én Jupiter te zien (waar moet je kijken?)

Het komt niet elke avond voor dat je een kosmisch spektakel kunt aanschouwen zonder telescopen of andere dure gadgets. Maar vanavond is het raak: Mars, Jupiter, Saturnus én Venus schitteren aan de hemel en zijn gewoon met het blote oog te zien. "Mijn hart gaat daar sneller van kloppen", zegt sterrenkundige Ignas Snellen tegen RTL Nieuws. Maar hoe spot je deze planeten precies?

We vroegen het aan Adrie Warmenhoven (directeur van Planetarium Franeker) en Ignas Snellen (hoogleraar Observationele astrofysica aan de Universiteit Leiden).

Waarom staan de planeten altijd ergens anders?

Om te begrijpen waarom deze planeten niet elke avond op een rijtje staan, moet je weten hoe ze bewegen. Net als de aarde draaien Mars, Jupiter, Saturnus en Venus om de zon. "Ze worden door zwaartekracht aangetrokken", legt Snellen uit. "In een kleine baan gaat het rondje snel, zoals bij Venus. Maar als je verder weg staat, zoals Jupiter, duurt het langer. Dat zijn de zwaartekrachtswetten van Newton."

De aarde doet er een jaar over om een rondje om de zon te maken, Mars anderhalf jaar, en voor Saturnus duurt het zelfs 30 jaar. "Daardoor zie je elke avond een andere opstelling van planeten aan de hemel", legt Warmenhoven uit.

Langspeelplaat

Voordat je denkt dat je uren met je nek in een onmogelijke hoek moet staan zoeken: de planeten maken het ons iets gemakkelijker. Ze draaien allemaal rond de zon op een plat vlak, de zogeheten ecliptica. "Je kunt het zien als groeven op een langspeelplaat", vertelt Warmenhoven. "Ze blijven min of meer op dezelfde lijn."

En die lijn is simpel te vinden: het is dezelfde lijn waarlangs de zon beweegt. Overdag zie je de zon op die lijn, en 's avonds staan de planeten daar.

Waar en hoe laat kun je kijken?

Vanavond net na zonsondergang, rond 18.00 uur, kun je je ogen richten op verschillende delen van de hemel. In het oosten komt Mars op, op de plek waar de zon 's ochtends opkomt. Jupiter, die iets eerder opkomt, staat al wat hoger.

Kijk je naar het zuidwesten, dan zie je Saturnus en Venus. "Venus is de duidelijkste", zegt Warmenhoven. "Het is een heldere stip die meteen opvalt. Ik zag hem dinsdagavond ook al, op weg naar huis."

Jupiter is ook onmiskenbaar. "Jupiter is ontzettend groot", vult Warmenhoven aan. Volgens Snellen kun je Venus en Jupiter zelfs vanuit stedelijke gebieden zien. "Geen speciale bril of telescoop nodig", benadrukt hij.

Een mix van buien en opklaringen

Het weer speelt gelukkig mee vanavond. "Het zal niet helemaal onbewolkt zijn", zegt weerman Marc de Jong, "maar er komen opklaringen." Vooral in het noordwesten en midden van Nederland heb je de meeste kans op een heldere hemel. Het zuidwesten moet genoegen nemen met wat meer wolken.

Voor wie het moeilijk vindt om planeten te spotten, zijn er handige apps zoals Starwalk die je precies laten zien waar je moet kijken. Dus trek een warme jas aan, pak je telefoon en laat je vanavond betoveren door de heldere hemellichamen. Een gratis sterrenvoorstelling als deze wil je niet missen.

Bron: RTL

Lees ook

Onderzoekers vinden sterke aanwijzingen voor leven op Venus

Amerikanen zoeken of leven mogelijk is op Jupitermaan Europa

Hoe Jupiter ervoor zorgde dat Venus onbewoonbaar werd

Nieuwe beelden van Jupiter: rode storm tot 500 kilometer diep

Ontdekking op maan Saturnus biedt hoop op buitenaards leven: "Dit is ongelooflijk"