Toen op IJsland vorige maand een
vulkaan actief werd, wist iedereen met een internetverbinding daarvan. Maar de recente vulkaanuitbarsting in Japan heeft iedereen overvallen. Van de 250 bezoekers aan de 3000 meter hoge Ontake vulkaan vonden vooralsnog 36 mensen de dood en er zijn nog vermisten. Hoe kan het dat niemand dit zag aankomen? vroeg het aan vulkaanexperts. Japan gebruikt dezelfde technologie als IJsland, zoals 'gassniffers' en GPS, om vulkanen te monitoren. Maar de 'uitbarsting' van afgelopen zaterdag was vooral stoom die met enorme snelheid naar buiten kwam - alsof je de oven even opendoet - en zoiets is onmogelijk te voorspellen. Vulkaanexpert Phillip Ruprecht: "Äls je een systeem hebt om een vulkaan in de gaten te houden is het erg onwaarschijnlijk dat diepe activiteit van het ondergrondse magma niet opvalt. Magma kan goed in de gaten gehouden worden. Maar voor plotse stoomuitbarstingen hebben we geen systeem." In feite kwam grondwater in een barst van de vulkaan terecht. Die barsten kunnen spontaan ontstaan. Het grondwater werd direct in gloeiendhete stoom omgezet. Omdat stoom meer ruimte inneemt dan water sloeg het alle kanten op en creëerde het gaten in de wand van de vulkaan. Daardoor ontstond er een grote, gloeiendhete aswolk met orkaankracht. "Daar ren je niet zomaar even uit." Japan had wel kleine trillingen bij Ontake waargenomen. Daar werd niet over gerept omdat er geen tekenen waren van magma dat zich begon te roeren, ook was er geen sprake van gas dat uit de top van de vulkaan kwam.