Waarom steeds meer vrouwen geen kinderen willen

In West-Europa daalt het geboortecijfer al jaren gestaag. Was het vroeger nog haast verplicht om kinderen te krijgen (anders kwam de pastoor langs), tegenwoordig is het steeds meer een bewuste keuze. En kiezen mensen er dus vaker voor om er niet aan te beginnen.

Een recent onderzoek van het Pew Research Center toonde aan dat ongeveer een derde van de jonge mensen in de vruchtbare leeftijd (18-34 jaar) niet zeker weet of ze kinderen willen, en ongeveer 20 procent gaf aan dat ze al hadden besloten ze niet te willen. Dit sluit aan bij een toename tussen 2018 en 2021 van het aantal niet-ouders onder de 50 dat aangaf dat ze 'waarschijnlijk geen' kinderen zouden krijgen (van 16 naar 23 procent).

Financiële redenen spelen hierbij een rol. Het is veel moeilijker om op jezelf te gaan wonen en een eerste woning te kopen vanwege de hoge huizenprijzen. Financiële zorgen leiden er ook toe dat vrouwen hun beslissing om kinderen te krijgen soms te lang uitstellen.

Maar wat ook meespeelt: tegenwoordig hebben vrouwen in de meeste ontwikkelde landen alternatieven voor het moederschap en voelen ze vaak de behoefte om een leefstijl te kiezen die beter past bij hun interesses en doelen. Studies tonen daarnaast aan dat klimaat- en politieke factoren ook een rol spelen bij hun besluitvorming.

Wereldwijd gaf 39 procent van de jonge mensen aan dat ze twijfels hadden over het krijgen van kinderen vanwege zorgen over de langetermijngevolgen van klimaatverandering voor de toekomstige levenskwaliteit van hun kinderen. Dit staat in contrast met vorige generaties, die dachten dat kinderen een bijdrage waren aan het toekomstige succes van de samenleving. 

In veel landen is daarnaast kinderopvang duur of ouderschapsverlof niet beschikbaar, of wat ook in Nederland voorkomt: vrouwen draaien naast hun betaalde baan voor een onevenredig groot deel op voor de opvoeding van hun kinderen. Daardoor ervaren werkende moeders meer stress en zijn ze minder tevreden met hun leven en hun relatie dan vrouwen zonder kinderen.

En hebben deze kinderloze vrouwen dan spijt op latere leeftijd? Een recente studie van Michigan State University rapporteerde dat ongeveer 20 procent van de volwassenen in Michigan ervoor heeft gekozen kinderloos te blijven. De studie vond geen enkel bewijs dat oudere, kinderloze volwassenen meer spijt ervoeren dan volwassenen met kinderen. Dit komt overeen met studies uit andere ontwikkelde landen, waar ongeveer 5 tot 15 procent van de ouders aangeeft dat ze hadden gewild dat ze voor een kinderloos leven hadden gekozen.