De wetenschap verklaart waarom we blozen

Wetenschappers zijn er eindelijk achter wat blozen veroorzaakt - en ze hebben de code gekraakt door vrijwilligers opzettelijk in gênante situaties te plaatsen.

In een onconventionele nieuwe studie, gepubliceerd op 17 juli in het tijdschrift Proceedings of the Royal Society B, vroegen onderzoekers 40 tienermeisjes en jonge vrouwen om karaoke te zingen terwijl ze werden gefilmd. De vrijwilligers zongen vier moeilijk te zingen deuntjes: "All I Want for Christmas Is You" van Mariah Carey; "All the Things You Said" van t.A.T.u.; "Hello" van Adele; en "Let It Go" uit Disney's "Frozen".

Na de opnamesessie scanden de onderzoekers de hersenen van de vrijwilligers met behulp van fMRI, dat indirect hersenactiviteit meet door de bloedstroom door het orgaan te volgen. Tijdens de fMRI kregen de deelnemers de opnames van hun zang te zien, evenals die van een andere deelnemer die op een vergelijkbaar niveau als zij zong. Ze keken ook naar opnames van een professionele zanger van vergelijkbare leeftijd die de liedjes uitvoerde.

Om de dingen mogelijk nog ongemakkelijker te maken, vertelden de onderzoekers de deelnemers ook dat een publiek met hen mee zou kijken naar hun eigen opname.

Naast het monitoren van de activiteit van neuronen in de hersenen van de deelnemers, maten de onderzoekers hoeveel de temperatuur van de wangen van de vrijwilligers steeg - een indicator van blozen.

Het team ontdekte dat de vrijwilligers meer bloosden als ze naar zichzelf keken in plaats van naar andere mensen die zongen. En in het algemeen, hoe meer iemand bloosde, hoe groter de activiteit van neuronen in de kleine hersenen. Het cerebellum is een gebied in de hersenen dat beweging en coördinatie regelt. Recent onderzoek suggereert echter dat het ook betrokken kan zijn bij emotionele verwerking. De onderzoekers zagen met name een hoge activatie in een deel van het cerebellum genaamd lobule V, waarvan eerder is aangetoond dat het een rol speelt bij emotie.

Een ander hersengebied dat oplichtte bij deelnemers die bloosden terwijl ze naar zichzelf keken, is een gebied dat betrokken is bij de vroege stadia van visuele verwerking. De onderzoekers zeggen dat dit impliceert dat blozen niet alleen te maken heeft met emotionele verwerking, maar ook met hersencircuits die helpen om iemands aandacht te richten. Met andere woorden, video's van een bepaalde deelnemer die blozen opwekken leken de aandacht van die persoon meer te trekken dan video's van anderen.

Aan de andere kant vond het team geen verband tussen blozen en de activering van zogenaamde hoge-orde hersengebieden - de delen van de hersenen die ons in staat stellen complexe cognitieve taken uit te voeren, waaronder het begrijpen van onszelf en anderen.

"Op basis hiervan concludeerden we dat nadenken over de gedachten van anderen niet noodzakelijk is om te blozen," zei hoofdauteur Milica Nikolic, assistent-professor ontwikkelingspsychopathologie aan de Universiteit van Amsterdam, in een verklaring. "Blozen kan een onderdeel zijn van de automatische opwinding die je voelt wanneer je wordt blootgesteld en er iets is dat relevant is voor het zelf," zei Nikolic.

De onderzoekers voegden er in hun artikel aan toe dat blozen "getriggerd kan worden door een plotselinge golf van alertheid wanneer je sociaal wordt blootgesteld." Ze stelden dat het waarschijnlijk eerder een spontane emotionele reactie is dan iets dat voortkomt uit zelfreflectie, zoals actief nadenken over hoe anderen je zien.

Als we meer begrijpen over hoe blozen ontstaat, kan dat ook een licht werpen op waarom sommige mensen met angststoornissen een angst ontwikkelen om te blozen, zeiden ze.

"Als we de mechanismen van blozen begrijpen, kunnen we de angst om te blozen ook beter aanpakken," zei Nikolic.