Overheid en grote partijen kopen stikstofruimte over van stoppende boeren

Er is een levendige handel in stikstofrechten en dat wordt volledig aan de vrije markt overgelaten. Zo kunnen stoppende boeren veel geld vragen voor hun stikstofruimte en wordt het opgekocht door de overheid, projectontwikkelaars en grote industriële partijen.

Online worden duizenden kilo's stikstof aangeboden op sites als ammoniakrechten.nl, die zichzelf 'de marktplaats voor stikstofrechten' noemt. NRC meldt dat aanbieders daar meer dan een half miljoen kilo stikstof in de etalage hebben staan. Deze stikstofruimte werd tot enkele jaren geleden vaak gratis door de overheid toegewezen. Boeren die de grootste vergunningen aanvroegen, zijn nu spekkoper.

De rijksoverheid heeft op deze manier onderhandeld via tussenpersonen en de stikstofruimte van acht boerenbedrijven overgekocht, zodat de verbreding van de A7 bij Amelisweerd door kan gaan. Stoppende boeren en bemiddelende 'adviseurs' krijgen een enorme zak geld in de schoot geworpen, en kleinere boerenbedrijven met uitbreidingsplannen vissen meestal achter het net.

Universitair hoofddocent Raoul Beunen van de Open Universiteit is deskundige op het gebied van stikstofbeleid. Hij is erg kritisch op de gang van zaken en vreest dat partijen met 'de grootste portemonnee' alle stikstofrechten opkopen. Zo kan Lelystad Airport of de industrie gemakkelijk toeslaan. Beunen ziet liever dat de handel door de overheid wordt gereguleerd. “Dan kan ze zelf bepalen waaraan ze de beschikbare ruimte besteedt.” Bijvoorbeeld aan woningbouw en niet aan Tata Steel.

Bron(nen): NRC