De Rotterdamse haven en Schiphol zijn niet meer zo belangrijk voor de economie dat het kabinet er een apart beleid voor zou moeten voeren. Dat staat in een nieuw advies van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur. ,,De economie is in verandering. Andere zaken, bijvoorbeeld onze digitale infrastructuur, het kenniscentrum rond Eindhoven en het Groene Hart, verdienen ook aandacht'’, stelt Jan Jaap de Graeff, voorzitter van deze belangrijke adviseur van de overheid.
Nederland pompte de afgelopen kwart eeuw miljarden aan overheidsgeld in uitbreiding van zijn twee 'mainports’. Projecten als de Tweede Maasvlakte kregen prioriteit.
Harde cijfers tonen echter aan dat bijvoorbeeld de haven van Rotterdam aan belang inboet. Deze was circa 25 jaar geleden nog goed voor 6 procent van het Nederlandse bruto binnenlands product. Dat was vorig jaar nog maar ruim 3 procent.
Capaciteit
De Graeff vindt het niet verstandig als de overheid zich blind blijft staren op het vergroten van de capaciteit van de havens. Buitenlandse bedrijven die zich in Nederland willen vestigen, verlangen nu ook dat hier veel goed opgeleide IT-mensen rondlopen, dat er snel wifi is en wat groen in de buurt.
Het nieuwe kabinet dat volgend jaar aantreedt moet daarom gaan werken aan nieuw beleid om Nederlands concurrentiepositie en vestigingsklimaat te verbeteren, zo pleit de raad. Daarbij moet dan meer gekeken worden naar de toegevoegde waarde van investeringen in het grotere plaatje.
Aandeelhouder
De kans bestaat dat investeringen die Rotterdam en Schiphol ten goede komen, in de nieuwe situatie geen voorrang meer krijgen. Maar dat is iets wat de raad aan de politiek wil overlaten. ,,Je kan elke belastingeuro maar één keer uitgeven’’, benadrukt De Graeff, die zich verder afvraagt of de overheid wel goede investeringskeuzes kan maken zolang ze ook aandeelhouder is van de haven en het vliegveld.
Het Havenbedrijf Rotterdam en Schiphol vinden dat de raad de verkeerde conclusie trekt, laten ze in een reactie weten. De havenbeheerder en luchthaven stellen beide dat er wel een gericht overheidsbeleid nodig is om de mainports te ondersteunen en verder te versterken.