Zwaar dilemma in eurozone: ECB goochelt met biljoenen om eenheid te bewaren

Het bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft woensdag crisisoverleg gevoerd vanwege de paniek op de obligatiemarkten. De rente op leningen van zwakke eurolanden vliegt momenteel omhoog, wat grote problemen oplevert.

Het renteverschil tussen Duitsland en Italië is sinds 2014 niet zo hoog geweest. De zorgen over de begrotingen en betaalbaarheid van schulden van de zuidelijke eurolanden nemen toe.

De ECB komt daarom met een nieuw actieplan, waarbij geld wat vrijkomt door aflopende obligaties van sterke landen opnieuw wordt geïnvesteerd in onder andere Italiaans schuldpapier. De ECB heeft tijdens de pandemie voor 1.850 miljard euro aan obligaties opgekocht.

Groot nadeel van het opkopen van nationale schulden is dat het de inflatie aanwakkert. Terwijl de ECB nu juist de torenhoge inflatie zou moeten beteugelen. Afgelopen week werd bekend dat de centrale bank de rentes in juli en september voor het eerst sinds jaren verhoogt.

De ECB denkt met de 'sterilisering' van obligatie-aankopen de oplossing gevonden te hebben. Er komt geen extra geld op de financiële markten, maar het accent van de steun wordt verplaatst van noord naar zuid. Nick Kounis van ABN Amro legt aan de Telegraaf uit dat deze truc niet nieuw is: “Maar de omvang van zo’n programma is dan wel beperkter. En dan komen er twijfels of zo’n instrument wel effectief genoeg is.”

RechtszaakHet is onduidelijk of deze ingreep überhaupt geoorloofd is. Eerdere rechtszaken won de ECB, maar mogelijk houden de juridische argumenten deze keer geen stand bij het Constitutionele Hof. ECB-baas Christine Lagarde zal het actieplan dus heel secuur moeten vormgeven, bijvoorbeeld door er een specifieke tijdsduur aan te hangen.

De ECB zoekt telkens de grenzen op van zijn mandaat om de krakende eurozone te stutten. Het probleem blijft dat er wel een gezamenlijke munt, maar geen gezamenlijk economisch beleid wordt gevoerd. “Dus moet de ECB iedere keer in dat vacuüm springen. Voor het indammen van de spreads en van de inflatie zijn twee verschillende oplossingen nodig, en het wordt heel moeilijk die tegelijkertijd te bieden.”, aldus Kounis.

Bron(nen): De Telegraaf