In de winter hebben veel mensen last van koude handen en voeten. Dit komt doordat je lichaam zich aanpast aan de kou en de bloedvaten in je vingers en tenen nauwer worden. Bij sommige mensen is dit effect heftiger dan bij anderen. Kan het kwaad als je vingers of tenen verkleuren door de kou?
“Er wordt gezegd dat dit komt doordat vrouwen gemiddeld een lagere bloeddruk hebben dan mannen, er sneller vaatvernauwing in de uiteinden van vingers en tenen optreedt bij vrouwen en dat ze een dunnere huid hebben waardoor ze minder goed warmte kunnen vasthouden”, zegt Bo de Klerk, arts in opleiding tot reumatoloog van het UMC Utrecht. “Daarnaast zouden vrouwen meer warmte vasthouden rondom hun vitale en vrouwelijke organen (eierstokken, baarmoeder, hart) en spelen hormonen zoals altijd een rol.”
Soms krijgen je vingers of tenen niet alleen een koud gevoel, maar veranderen ze ook van kleur. Dit kan wijzen op het fenomeen van Raynaud. “Het komt in aanvallen. Bloedvaatjes verkrampen, waardoor de bloedvoorziening tijdelijk afgesloten wordt. Je krijgt dan eerst witte, dan blauwe en daarna rode vingers, waarbij je een doof gevoel, pijn en soms tintelingen ervaart”, legt reumatoloog Julia Spierings uit. Koude temperaturen, snelle temperatuurwisselingen en stress kunnen deze aanvallen uitlokken. In sommige gevallen gebeurt het spontaan.
Raynaud komt veel voor en is meestal onschuldig, maar bij een kleine groep mensen ligt er een andere ziekte aan ten grondslag. “Bij tien procent van de mensen met Raynaud speelt een onderliggende aandoening, zoals reuma of een probleem met de bloedvaten”, zegt Spierings. Ze raadt aan om naar de huisarts te gaan als je vaak last hebt van verkleurde vingers en er bijkomende klachten zijn, zoals wondjes of zwelling. Warm blijven helpt om aanvallen te voorkomen.
“We beginnen altijd met adviezen”, legt de reumatoloog uit. “Als je rookt, is het belangrijk om daarmee te stoppen. Zorg er daarnaast voor dat blootstelling aan kou minimaal is. Niet zonder handschoenen de deur uit bijvoorbeeld.” Ook zijn er speciale sokken en handschoenen met zilverdraad in de handel, die warmte daardoor beter vasthouden. Julia: “Als het je dagelijkse leven ernstig verstoort, zijn er zelfs verwarmde toetsenborden en muizen die men kan gebruiken om te kunnen blijven werken zonder al te veel klachten.”
Bron: UMC Utrecht