Op deze manier lijkt het echt of de tijd trager gaat

gezondheid
woensdag, 26 maart 2025 om 16:46
anp 327395729

Wie in de sportschool het gevoel heeft dat de tijd tergend langzaam gaat, is niet de enige. Volgens wetenschappers ervaren sporters een soort tijdsvervorming, waardoor hun trainingen langer lijken te duren dan ze daadwerkelijk zijn.

Uit een experiment met volwassenen die een 4 km lange fietstest op een hometrainer aflegden, bleek dat deelnemers de duur van hun inspanning gemiddeld met 10 procent onderschatten. Dit wijst erop dat mensen die hun conditie willen verbeteren, hun trainingen als korter en prettiger kunnen ervaren door afleiding, zoals muziek of een competitief element.

"Mensen ervaren tijd als langzamer tijdens het sporten", zegt Andrew Edwards, psycholoog aan Canterbury Christ Church University in Kent en hoofdonderzoeker van de studie. "Deze vertekening kan invloed hebben op het tempo en het plezier van lichamelijke activiteit."

Tijdens het onderzoek namen 33 actieve volwassenen deel aan drie fietssessies. Ze moesten voor, tijdens en na de sessies inschatten hoe lang 30 seconden duurden. De eerste keer fietsten ze alleen. In de tweede sessie verscheen een virtuele avatar op het scherm van de hometrainer. Tijdens de derde sessie kregen ze de opdracht de avatar te verslaan.

De onderzoekers ontdekten dat tijd tijdens de inspanning trager leek te verlopen, maar niet ervoor of erna. De aanwezigheid van een virtuele tegenstander had geen meetbaar effect op deze waarneming.

Pijn en inspanning beïnvloeden tijdsbeleving

De vertraagde tijdsbeleving is niet exclusief voor fietsen, maar hangt samen met de intensiteit van de inspanning en het ongemak dat daarbij komt kijken. Edwards vermoedt dat zware fysieke inspanning ervoor zorgt dat mensen zich bewuster worden van de pijn, waardoor de tijd langer lijkt te duren.

"Sporten, vooral intensief sporten, vergroot de focus op het lichaam, waardoor er een verhoogd bewustzijn van elk moment ontstaat", legt hij uit. "Daardoor lijkt de tijd zich voort te slepen."

De onderzoekers vergelijken het effect met Einsteins speciale relativiteitstheorie, waarin tijd afhankelijk is van de waarnemer. In 1929 zou Einstein hebben gezegd: "Wanneer je twee uur met een leuk meisje zit, lijkt het maar een minuut. Maar als je een minuut op een hete kachel zit, lijkt het wel twee uur. Dat is relativiteit."

Volgens Edwards speelt niet alleen de intensiteit van de oefening een rol. Een vervolgstudie met professionele voetballers toonde aan dat trainingen met een bal sneller voorbij leken te gaan dan cardiotraining of videoanalyse.

"Als tijd langzamer lijkt te gaan, kunnen trainingen langer en minder plezierig aanvoelen. Sporten leuker en boeiender maken, kan mensen helpen om vol te houden", aldus Edwards. Eentonige of saaie trainingen kunnen dit tijdseffect versterken, terwijl afleiding en plezier het juist kunnen verminderen.

Bron: The Guardian