Noodtoestand en evacuaties om dreiging vulkaanuitbarsting IJsland

Op IJsland is vrijdagavond de noodtoestand uitgeroepen na een serie zware aardbevingen. In de nacht van vrijdag op zaterdag is volgens nieuwssite RUV ook besloten het plaatsje Grindavík, op zo'n vijftig kilometer ten zuidwesten van hoofdstad Reykjavík, volledig te ontruimen. Na weken van aardbevingen vrezen de autoriteiten dat een vulkaanuitbarsting op de berg Thorbjörn aanstaande is.

Sinds eind oktober zijn er op IJsland zo'n 24.000 aardbevingen waargenomen. Vrijdag waren er zo'n achthonderd, waaronder een zware met een kracht van 5.2. Door het toegenomen aantal aardbevingen verwacht het IMO, de IJslandse tegenhanger van het KNMI, dat een vulkaanuitbarsting "binnen enkele dagen" plaats zou kunnen vinden. Nieuwssite RUV zendt sinds zaterdagochtend drie verschillende livestreams uit waar de berg van verschillende kanten op te zien is.

Eerder deze week werd de beroemde Blue Lagoon Spa uit voorzorg al ontruimd. Na de bevingen vrijdag is ook besloten Grindavík, een plaats met zo'n 4000 inwoners, te evacueren. De weg die er op het schiereiland Reykjanes van noord naar zuid loopt, is door aardbevingsschade al afgesloten.

Een expert van het IMO liet zaterdagochtend vroeg aan RUV weten dat de seismologische activiteit zuidelijker is opgemerkt, dichter bij Grindavík. Er stroomt magma in de grond onder het dorp. Het is daardoor mogelijk dat bij een eventuele vulkaanuitbraak lava in de plaats komt, aldus de expert. Vulkanen laten zich echter lastig voorspellen. Vrijdag meldde het IMO nog dat magma op een diepte van vijf kilometer werd gevormd.

Op IJsland zijn zo'n dertig actieve vulkanen. Op het schiereiland Reykjanes zijn sinds 2021 drie vulkaanuitbarstingen geweest, allen ver van dichtbevolkte gebieden of belangrijke infrastructuur.

In april 2010 barstte de vulkaan onder de gletsjer Eyjafjallajökull uit. Zo'n 100.000 vluchten werden toen geschrapt waardoor 10 miljoen reizigers wereldwijd strandden.