Het onwaarschijnlijke nut van een depressie

Als je aan een opdracht begint, heb je altijd bepaalde verwachtingen over het resultaat, de kosten en de baten. Nu lijkt het alsof mensen steeds vaker denken dat als je iets doet, je daar ook iets voor terug krijgt. Als je geen compliment of beloning krijgt voor je prestatie, dan heb je er op zijn minst wat van geleerd. Dat is zelfs zo bij depressies. Tussen de ontelbare verklaringen die er bedacht worden, zijn er altijd de nodige die suggereren dat een depressie een bepaalde functie heeft. Van depressieve mensen wordt gezegd dat ze nauwkeuriger zijn in hun waarnemingen dan 'normale' mensen die alles door een roze bril zien. Een depressief iemand kan beter inschatten hoe groot de kans is dat hij vandaag een verkeersongeluk krijgt. Dat heet 'depressief realisme'. Anderen, zoals Neel Burton (Brits psychiater, filosoof en auteur van ), beweren dat depressieve mensen ook beter zijn in het beoordelen van de waarde van sociale relaties en in het bepalen van het punt waarop je beter stopt met iets omdat het geen voordelen oplevert. Dat leidt tot betere sociale resultaten, dus heeft depressief zijn zo zijn voordelen. Leuk bedacht! Iets te roze bril misschien, want in de meeste gevallen gaat je relatie er niet op vooruit als je partner depressief wordt en al helemaal niet als hij er een punt achter zet, omdat hij het niet meer ziet zitten. Onrealistisch positieve gedachten geven je een beter gevoel, maar evolutionair gezien biedt dat geen voordeel, zeggen de psychologen dan. Je baseert je gedrag op verkeerde veronderstellingen, je partner gaat vreemd zonder dat jij het in de gaten hebt, enz. Maar waarom zou je de nauwkeurigheid van je waarnemingen willen verbeteren als dat samengaat met minder lol in het leven, minder energie, minder eetlust, minder zin in seks en meer kans op suïcide? Dat weegt toch niet op tegen de voordelen van die roze bril? Misschien is 'depressief realisme' wel het gevolg van en niet de oorzaak of het 'nut' van een depressie. Sterker nog: misschien bestaat het niet eens. Een leverde weinig overtuigend bewijs voor het effect. Volgens sommige studies is het er wel, maar is het héééél erg klein. Anderen vonden geen verschil en weer anderen vonden zelfs dat de waarneming van niet-depressieve mensen accurater was. Bovendien bleek het effect het grootst te zijn in de methodologisch meest zwakke studies. Depressief realisme is een mythe en toch blijven mensen ervan overtuigd dat er een positieve kant zit aan een depressie, dat je er iets van leert of dat je er in één of ander opzicht beter van wordt. Hopeloos! Lees ook: van Neel Burton in .  

Bron(nen): Psychology Today