Oude mannen en macht: waarom Joe Biden niet weg wil

Joe Biden is zeker niet de eerste oude man die zich vastklampt aan de macht. Heel lang was het immers de regel. Macht lag bij mannen, meestal in de vorm van koningen, en ze hielden de macht tot de dood gingen of vermoord werden.

Het fenomeen van leiders die moeite hebben om macht los te laten is niet uniek voor Biden. In veel landen, vooral in Afrika, blijven leiders vaak aan de macht door constitutionele wijzigingen of door simpelweg te weigeren af te treden. Dit wordt vaak gedreven door een combinatie van persoonlijke voordelen, zoals toegang tot rijkdom en macht, en een gebrek aan opvolgingsplanning. Hoewel de context anders is, zijn de onderliggende psychologische en politieke dynamieken vergelijkbaar.

Recente historische figuren die maar niet weg wilden:

Leonid Brezhnev: De Sovjetleider bleef aan de macht tot zijn dood op 75-jarige leeftijd, en zijn opvolgers Yuri Andropov en Konstantin Chernenko stierven ook in functie op respectievelijk 69 en 73-jarige leeftijd.

Josip Broz Tito: De Joegoslavische leider bleef aan de macht tot zijn dood op 87-jarige leeftijd.

Fidel Castro: De Cubaanse leider regeerde bijna 50 jaar en trad pas af in 2008 op 82-jarige leeftijd, hoewel hij tot 2011 leider van de Communistische Partij van Cuba bleef.

Robert Mugabe (Zimbabwe): Mugabe regeerde Zimbabwe van 1980 tot 2017, toen hij op 93-jarige leeftijd werd afgezet. Zijn regering werd gekenmerkt door een sterke controle door oudere leiders binnen zijn partij, ZANU-PF.

Mao Zedong (China): Mao bleef aan de macht tot zijn dood in 1976 op 82-jarige leeftijd. Onder zijn bewind werden veel van de hoogste posities in de Chinese Communistische Partij bezet door oudere mannen.

Een aantal van de Nederlandse premiers van na de oorlog bleven zolang vastklampen aan de macht dat de opvolging mislukte. Voorbeelden Den Uyl, Kok, Lubbers.

Macht heeft een sterke psychologische aantrekkingskracht. Leiders kunnen verslaafd raken aan de status en invloed die hun positie biedt. Dit geldt ook voor Biden, die zijn hele leven in de publieke dienst heeft doorgebracht en voor wie het presidentschap het hoogtepunt van zijn carrière is. Het loslaten van deze macht kan voelen als een verlies van identiteit en doel.

Joe Biden's vasthouden aan zijn presidentschap is een complex samenspel van persoonlijke, politieke en psychologische factoren. Zijn lange carrière, de druk van binnen en buiten zijn partij, en de inherente aantrekkingskracht van macht maken het moeilijk voor hem om zich terug te trekken.