Politieke puinhoop in Malta: het Maltese volk vecht voor gerechtigheid

v

Inwoners van Malta verzamelden zich gisteravond massaal in hoofdstad Valletta voor een grote demonstratie. Ze zijn woedend over de corruptie in politiek en bedrijfsleven en eisen het aftreden van premier Joseph Muscat.

Aanleiding zijn de ontwikkelingen rondom de moord op journaliste Daphne Caruana Galizia en het corruptieschandaal dat daardoor bekend is geworden. Het leidde tot het opstappen van de stafchef en de toerismeminister. De minister-president heeft hen altijd in bescherming genomen en kan daarom nu bijna niet aanblijven.

Moord journalisteHet net sluit zich rond de moordenaars van Caruana Galizia, maar de gerechtigheid wordt duur betaald. Een van de machtigste zakenmannen van het eiland, Yorgen Fenech, is vorige week gearresteerd. Hij is waarschijnlijk de opdrachtgever van de moord. Caruana Galizia, die zich volledig wijdde aan de aanpak van corruptie op Malta, zou hebben ontdekt dat hij via zijn in Dubai gevestigde bedrijf 17 Black stafchef Keith Schembri en minister van toerisme Konrad Mizzi miljoenen overmaakte op hun rekeningen in Panama in ruil voor een aanbesteding voor de stroomvoorziening op Malta.

Rol MuscatWat Labour-premier Joseph Muscat daar precies van wist, is onduidelijk. Wel heeft hij altijd de twee politici gesteund en ontkend dat ze betrokken waren bij wat voor corruptieschandaal dan ook. Schembri, die ook is opgepakt voor verhoor, was zelfs een belangrijke vertrouweling van de premier. Of Schembri en Mizzi iets met de moord te maken hebben, is onbekend, maar als dat zo is, dan maakt dat de zaak uiteraard nog vele malen erger.

Presidentieel pardonHet balletje ging aan het rollen toen Muscat zelf een presidentieel pardon uitvaardigde voor een bij de moord betrokken tussenpersoon, die al is gearresteerd. De man heeft in zijn taxi geluidsopnamen gemaakt van gesprekken over de praktijken van 17 Black en de rol van de ministers daarin. Die heeft hij vrijgegeven in ruil voor het pardon. De opnamen zouden hebben geleid tot het aftreden van de twee politici. Een derde minister, die van economische zaken, heeft zichzelf op non-actief gezet na politieverhoor. Of hij ook een rol heeft gespeeld in de zaak, is onduidelijk. Wel is bekend dat Fenech, vlak voordat hij op de vlucht sloeg met zijn jacht, nog belde met stafchef Schembri. Kreeg hij een waarschuwing dat hij snel moest vertrekken? De zakenman eist nu eveneens een pardon in ruil voor meer informatie.

DoofpotDe Maltese bevolking vreesde lange tijd dat de moord op Daphne Caruana Galizia in de doofpot zou worden gestopt. Mede door langdurig (en deels door persbureau Reuters betaald) journalistiek speurwerk van onder meer de zoons van Daphne is dat niet gebeurd. Het presidentieel pardon van Muscat is bovendien een teken dat de premier er ook zelf voor koos om de onderste steen boven te krijgen. Dat is positief, maar verder is het een droevige zaak, die eens te meer duidelijk maakt dat Malta nog een lange weg te gaan heeft in de strijd tegen corruptie en machtsmisbruik.

Journaliste Daphne Caruana Galizia, die de corruptie op Malta wilde aanpakken, werd vermoord door een autobom op 16 oktober 2017. In hoofdstad Valletta wordt zij nog altijd herdacht.