The Economist: Hamas heeft zich op 7 oktober fataal vergist

donderdag, 03 oktober 2024 om 9:14

Op 7 oktober richtte Hamas een afschuwelijk bloedbad aan in de grensregio waar Israël raakt aan Gaza. Hamas schoot duizenden raketten af op Israëlische steden en Hamasstrijders, die door het grenshek waren gebroken, vermoordden ongeveer 1400 Israëlische burgers en militairen. Daarnaast nemen ze meer dan tweehonderd mensen als gijzelaars mee naar Gaza. Er werd gemarteld en verkracht.

Hamas had verwacht dat ze uit die wandaad sterker tevoorschijn zouden komen, schrijft The Economist. Hamas-leider Yahya Sinwar hoopte om grootschalige protesten in de hele regio aan te wakkeren, Iran en zijn bondgenoten te mobiliseren en Israël te dwingen om terug te trekken. De oorlog is echter niet volgens plan verlopen. In tegendeel: Hamas is gehavend, Gaza ligt in puin en Iran is kwetsbaar. De regio zelf is grotendeels onverschillig gebleven. Er waren meer protesten in Europa dan in Arabische landen.

Sinwar's gok was gebaseerd op twee veronderstellingen. Ten eerste geloofde hij in de eenheid van de 'as van weerstand', een netwerk van pro-Iraanse milities. Ten tweede geloofde hij dat Israël's acties tot wijdverspreide onrust zouden leiden. Beide veronderstellingen bleken onjuist.

Hoewel Iran's bondgenoten snel Israël veroordeelden en hun steun aanboden, waren ze terughoudend om een volledige oorlog te voeren. Hezbollah, de machtigste proxygroep, aarzelde om te vechten, uit angst voor het verlies van zijn wapens en de mogelijkheid van een Israëlische vergeldingsactie. Zelfs de Houthis in Jemen, ondanks hun enthousiasme om te vechten, werden beperkt door de afstand.

Bovendien materialiseerde de voorspelde golf van regionale protesten nooit. Hoewel er aanvankelijk protesten waren in Jordanië, Libanon en Tunesië, doofden die snel uit. Arabische staten, uitgeput door jaren van onrust, zijn meer geïnteresseerd in het onderdrukken van verzet en hebben het geloof in de effectiviteit van pro-Palestijnse protesten verloren.

Daarom hebben Arabische staten geweigerd in te grijpen in het conflict. Ze hebben Israël's acties in Gaza veroordeeld, maar hebben geen banden met de Joodse staat verbroken of enige substantiële diplomatieke of economische druk uitgeoefend op zijn westerse bondgenoten. Tegelijkertijd zijn ze huiverig om Iran te provoceren, ondanks de schade die zijn bondgenoten hebben veroorzaakt.

De oorlog heeft dus geleid tot een patstelling, waarbij de gevechten grotendeels beperkt blijven tot Gaza en de grens tussen Libanon en Israël. De enige significante verandering is de verzwakking van Hezbollah, dat zwaar door Israël is aangevallen. Dit heeft een kans gecreëerd voor Libanon om zich te bevrijden van de controle van Hezbollah, maar het is nog onduidelijk of andere facties de dominantie van de groep zullen kunnen uitdagen.

De toekomst van de regio is onzeker. Hoewel de oorlog een tegenslag kan zijn geweest voor Hamas en Iran, heeft het ook de zwakte van de 'as van weerstand' blootgelegd. Het is onduidelijk of dit zal leiden tot een stabielere en vreedzame regio, of dat het simpelweg de weg zal vrijmaken voor nieuwe conflicten.

Hier zijn vijf links naar andere (internationale) bronnen over Hamas:

The Middle East Institute - Deze in Washington gevestigde denktank biedt inzichtelijke analyses en rapporten over Hamas en andere kwesties in het Midden-Oosten. https://www.mei.edu/
The International Crisis Group - ICG biedt onderzoek en analyse op het gebied van conflictpreventie en -oplossing, met een specifieke focus op Hamas en zijn rol in het Palestijnse conflict. https://www.crisisgroup.org/
The Council on Foreign Relations - CFR biedt deskundige analyses en commentaar op mondiale kwesties, waaronder het Israëlisch-Palestijnse conflict en de rol van Hamas. https://www.cfr.org/
The Jerusalem Institute for Strategy and Security - JISS is een Israëlische denktank die diepgaande analyses biedt over regionale veiligheidskwesties, waaronder Hamas en zijn relatie met Iran. https://www.jiss.org.il/
The Brookings Institution - Brookings is een onpartijdige onderzoeksorganisatie met een focus op wereldwijde beleidskwesties. Het heeft talloze rapporten en artikelen gepubliceerd over Hamas en de Palestijnse gebiedens. https://www.brookings.edu/