De uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen ligt in de handen van jonge vrouwelijke kiezers, stelt Amerika-deskundige Paul Verhagen in het programma BNR Boekestijn en De Wijk
De verschillen binnen generatie Z zijn opvallend scherp, legt hij uit: “Gen Z-vrouwen zijn super pro-Harris, Gen Z-mannen zijn super anti-Harris, of pro-Trump. En ik acht het waarschijnlijker dat meer van die vrouwen voor de verkiezingen hun bed uitkomen.”
Opkomst is doorslaggevende factor
Verhagen erkent dat zijn inschatting deels door persoonlijke voorkeur wordt ingegeven. “Het is fiftyfifty, en alles wat je daarna zegt, is min of meer een kwalificatie. Maar ik heb zowel emotionele als analytische redenen om Harris een licht voordeel te geven. De analytische reden is dat het een verkiezing is waar het gaat over turn-out – opkomst – van mensen die normaal niet komen stemmen. En Gen Z vormt daar een groot deel van.”
Meer op binnenland en China gericht
Als Harris het Witte Huis zou overnemen, verwacht Verhagen geen onmiddellijke aardverschuivingen. Toch zouden er op de lange termijn onvermijdelijk veranderingen plaatsvinden. Terwijl de huidige president Joe Biden een uitgesproken trans-Atlantische blik heeft – een man wiens politieke leven parallel loopt aan de geschiedenis van de NAVO – gaat Harris die lijn grotendeels voortzetten. “Dat neemt niet weg dat de Amerikanen steeds meer op zichzelf en China gericht zijn.”
Minder europa
Een afnemende focus op Europa is onvermijdelijk, maar het grote verschil met Trump ligt in de aanpak: bij Harris gebeurt dat in samenwerking. De onvoorspelbaarheid van Trump maakt het lastig om te bepalen wat we serieus moeten nemen van zijn uitspraken. Bovendien ging de Republikein acht jaar geleden 'ontzettend incompetent' de verkiezingen in en zonder het idee dat hij daadwerkelijk zou winnen. “Voor een tweede termijn zal dat anders zijn; hij zal een aantal hardcore ideologen aan het roer zetten en denken: doe maar.”
Bureaucratische machtsgreep
Een zorgwekkend vooruitzicht is dat Trump, aan het einde van zijn eerste termijn, steeds radicaler werd in zijn anti-NAVO-houding en soortgelijke zaken. “Dus ik verwacht dat dat erger zal worden.” Het plan genaamd Project 2025 van de conservatieve denktank The Heritage Foundation schetst concrete ideeën om de Amerikaanse federale overheid te hervormen. Dit plan bevat ook een “overname van de bureaucratie door Trumpisten”, aldus Verhagen. “Oftewel: een volledige politisering van alle delen van de administratieve staat.”
Gevaarlijk scenario
En dan is het hek van de dam, waarschuwt Verhagen. “Dan mag je ook ambtenaren ontslaan die al jaren onder verschillende regeringen hun werk hebben gedaan. Als president kun je dan ambtenaren ontslaan die je tegenspreken.” Een toekomst waarin Elon Musk toezicht houdt op toezichthouders en Robert Francis Kennedy jr. het vaccinatiebeleid leidt, is niet uitgesloten. “Dan krijg je een cast aan mensen die van het pad af zijn en gewoon hun eigen ding kunnen doen.”