Inheemse volkeren: bedreigd en opgejaagd, toch willen ze wel contact

De VN heeft meer dan dertig jaar geleden 9 augustus uitgeroepen tot de dag van de inheemse volkeren, opdat ze niet vergeten worden. Knack beschrijft hun situatie. Tot de vijftiende eeuw, voor de Europeanen kwamen, leefden er zes tot negen miljoen inheemsen in het Amazonegebied. Een eeuw later, na massale epidemieën, waren dat er nog maar een miljoen. Nu zijn er nog honderd geïsoleerde stammen over. De meesten leven in het Amazonegebied. Meestal blijven ze goed verborgen in ondoordringbare gebieden. Maar iets meer dan een week geleden kwamen Braziliaanse autoriteiten voor het eerst in achttien jaar in contact met een inheemse groep, die afstamde van een volk dat eeuwen geleden vluchtte voor Spaanse en Portugese ontdekkingsreizigers die hen tot slaaf wilden maken. Inheemse stammen worden op allerlei manieren bedreigd. Zo hebben ze geen immuniteit tegen bepaalde westerse virussen en bacteriën. Griepepidemieën hebben daarom al hele stammen weggevaagd, nadat missionarissen het virus meebrachten. Tegenwoordig hebben inheemse stammen vooral te vrezen van illegale boskap, drugssmokkel en de ontginning van olie en gas. De laat-hen-met-rust-filosofie komt daardoor steeds meer onder druk te staan. Experts pleiten nu voor het opbouwen van een langeafstandsrelatie en gecontroleerde ontmoetingen. 'Het geromantiseerde idee van stammen die ervoor kiezen om de moderne, 'slechte' wereld te ontlopen, klopt niet', zegt Kim Hill, antropologe aan de Arizona State University aan de BBC. 'Meestal zijn ze wel geïnteresseerd om contact te maken, maar zijn ze bang. Vanaf het moment dat de Europeanen in Amerika arriveerden, hebben de indianen immers geleerd om ze te vrezen.' Ook weten ze vaak meer van de buitenwereld dan we denken. 'Ze zijn zich best wel bewust van de aanwezigheid van anderen, alleen al door overvliegende vliegtuigen', aldus Fiona Watson van Survival International. 'Het contact met de buitenwereld is dan ook meestal geen toeval omdat inheemsen ons wel weten te vinden.' Filmpje van contact tussen inheemse stam en Brazilianen.

Bron(nen): Knack