DEN HAAG (ANP) - Nederland heeft de komende jaren behoefte aan "een moedig kabinet" dat de klimaatdoelen dichterbij brengt én werk maakt van "een eerlijke transitie". Die boodschap heeft het Nationaal Klimaat Platform (NKP) in haar eerste jaarbericht voor de politiek. "Miljarden worden gereserveerd en gespendeerd aan de grootste verbouwing die Nederland ooit gekend heeft. De centrale kwestie is nu: hoe krijgen we het voor elkaar en kan iedereen meedoen?", schrijft het platform onder leiding van Kees Vendrik.
Aan de formatietafel moet het onder meer gaan over het halen van de wettelijk vastgestelde klimaatdoelen, maar ook over "de bestaanszekerheid van burgers en ondernemers". Zij rekenen op "continuïteit van beleid en hebben hun investeringen in huis, bedrijf of mobiliteit daarop ingericht", klinkt het.
Het platform wijst erop dat de meeste klimaatgerelateerde subsidies nu "ten goede komen aan grotere bedrijven en aan hogere inkomensgroepen". Dat die groepen als eerste een transitie maken is volgens het NKP op zich niet vreemd, maar het wordt wel een probleem "als klimaatbeleid ongelijkheid binnen de samenleving versterkt". Veel burgers vinden de huidige verdeling niet eerlijk. Dat is een probleem, want voor burgers is een rechtvaardige verdeling van lusten en lasten "een cruciale waarde".
Europese afspraken
"Uitstel of vertraging helpen niet", waarschuwt het platform verder. "Dat klemt met het nakomen van Europese afspraken. Het creëert bovenal onzekerheid en bezorgt bedrijven hoofdbrekens die nu aan het omschakelen zijn naar de economie zonder uitstoot."
Als het volgende kabinet geen duidelijke politieke keuzes maakt, zal de eerlijke transitie waar het NKP voor pleit niet dichterbij komen. In dat geval domineert al snel "het recht van de sterkste, de beste lobby of de grootste portemonnee".
Voortgangsoverleg
Het Nationaal Klimaat Platform volgde eind 2022 het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord op, dat tot dan toe onder leiding stond van VVD-prominent Ed Nijpels. Het platform adviseert de politiek over klimaatbeleid. Het heeft verder onder meer als taak "de maatschappelijke betrokkenheid bij het klimaatbeleid te vergroten".
Voorzitter Kees Vendrik zat eerder voor GroenLinks in de Tweede- en Eerste Kamer. Ook was hij hoofdeconoom bij de Triodos Bank en lid van de Algemene Rekenkamer.