Strafzaak tegen Sywert van Lienden om mondkapjesdeal van start

In de rechtbank in Rotterdam begint donderdag de strafzaak tegen Sywert van Lienden, Camille van Gestel en Bernd Damme over de omstreden mondkapjesdeal. De drie compagnons staan terecht voor oplichting, verduistering, valsheid in geschrifte en witwassen. Het Openbaar Ministerie vervolgt ook hun persoonlijke holdings en gezamenlijke bedrijf Relief Goods Alliance.

Van Lienden en zijn zakenpartners sloten aan het begin van de coronapandemie in het voorjaar van 2020 een overeenkomst met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) voor de levering van veertig miljoen mondkapjes uit China. Van Lienden had vooraf publiekelijk aangegeven zonder winstoogmerk te werken. Achteraf bleek dat ze de bestelling uitvoerden namens hun commerciële bedrijf Relief Goods Alliance in plaats van hun Stichting Hulptroepen Alliantie (SHA). Via deze weg is er miljoenen euro's winst gemaakt.

De strafzaak in Rotterdam begint met een regiezitting. Er zal worden beoordeeld of de zaak gereed is voor een inhoudelijke behandeling of dat er nog onderzoekswensen van de verdediging zijn. Het OM heeft het strafrechtelijk onderzoek afgerond.

De strafzaak staat los van de civiele rechtszaak die loopt bij de rechtbank in Amsterdam. In die procedure vordert zowel de Nederlandse staat als het nieuwe bestuur van SHA een bedrag van ongeveer 29 miljoen euro terug van de mannen, gelijk aan de gemaakte winst van de mondkapjesdeal.

In de civiele zaak betoogde de landsadvocaat twee weken geleden dat de ondernemers de Staat met opzet hebben bedrogen. Hij citeerde daarbij uit chats die de mannen aan elkaar en hun partners stuurden. "Nu echt rond!! Nooit meer geldzorgen", chatte Van Lienden aan zijn eigen partner. De advocaat van Van Lienden benadrukte in zijn pleidooi dat het ministerie vooraf wist dat het onderhandelde met een commerciële partij die winst zou maken. "Het beleid was gericht op kopen, kopen, kopen om een ijzeren voorraad van mondkapjes aan te leggen", zei de raadsman. De Amsterdamse rechtbank doet op 5 februari uitspraak.