Een fles wijn is lange tijd voor de Franse maaltijd geweest wat snel rijden is voor de Duitse snelweg en mopperen voor Nederlanders: een alledaagse gewoonte, een nationaal recht en een persoonlijk genoegen.

Maar nu niet meer. In 2022 dronk ruwweg 10% van de Fransen elke dag wijn, tegenover 50% in 1980. In 1960 dronken de Fransen gemiddeld 116 liter wijn per persoon. Tussen 2000 en 2018 is dat gedaald van 28 liter naar slechts 17 liter. Een glas wijn, laat staan de ooit zo vertrouwde pichet, is een steeds zeldzamer verschijnsel aan de lunchtafel.

Wat is er aan de hand? Het is niet alleen de prijs., analyseert The Economist. Een fles simpele Bordeaux is nog steeds te vinden in een Franse supermarkt voor minder dan €3 . Sommige dorpscoöperaties verkopen lokale producten rechtstreeks uit het vat voor €1,90 per liter - minder dan vers sinaasappelsap.

Het gaat eerder om een overstap naar bier. Fransen zeggen nu in enquêtes dat ze liever bier drinken dan wijn. Bier, inclusief speciaal bier, is goed voor meer dan de helft van alle alcohol die in Franse supermarkten wordt gekocht. Zelfs in Zuid-Frankrijk serveren sommige cafés geïmporteerd Belgisch of Duits bier van de tap.

Het belangrijkste is echter dat een gezondheidsbewuste jongere generatie minder drinkt. Een kwart van de Franse 18- tot 34-jarigen zegt nooit alcohol te drinken. 39% van de jongeren onder de 35 jaar zegt geen wijn te drinken, tegenover slechts 27% van de 50-plussers. Le dry janvier heeft zijn intrede gedaan in het nationale lexicon. Alcoholvrije en -arme dranken verspreiden zich. In een poging om “generatie Z aan te spreken door haar codes over te nemen.

Natuurlijk zorgen Franse wijnliefhebbers en -importeurs ervoor dat er goede wijnen blijven vloeien. De consumptie van kwaliteitswijn blijft hoog. Maar de afname van goedkoper spul heeft bredere gevolgen voor Frankrijk. Afgelopen zomer heeft de regering 200 miljoen euro uitgetrokken om overbodige goedkope wijn op te kopen die de producenten niet konden verkopen. In sommige gebieden rooien boeren de mindere wijnstokken helemaal. Minder drank is misschien goed voor de gezondheid, maar niet per se voor het humeur of de landschappen op het Franse platteland.