Waarom je niet zomaar een grappige WhatsApp-sticker van vrienden of collega's mag doorsturen

donderdag, 14 november 2024 om 14:10

In groepsapps worden geregeld ‘geniale’ stickers van vrienden of familie rondgestuurd – vaak tot groot vermaak van de ontvanger, maar niet altijd van degene die op de sticker prijkt. Mag je eigenlijk zomaar stickers van anderen maken en delen? Onderzoeksplatform Radar sprak met advocaat Yaşar Bayram, die uitlegt wat wel en niet mag.

Portretrecht

"Op een sticker waarop iemand herkenbaar is, is het portretrecht van toepassing", legt Bayram uit, die is gespecialiseerd in intellectueel eigendom en privacy. Volgens hem kan iemand zich beroepen op zijn portretrecht als de sticker een redelijk privacybelang schaadt. Dat belang moet worden afgewogen tegen de vrijheid van meningsuiting van degene die de sticker maakt.

Privacybelang

Of je zomaar een sticker van je broer, beste vriend of moeder mag maken, hangt af van de foto, de context en de gevolgen voor de privacy. Bayram legt uit: “Als het portret schade kan toebrengen aan de reputatie van de geportretteerde, bijvoorbeeld door de intieme context van de afbeelding, zal het privacybelang vaak zwaarder wegen.” Bij een neutrale foto geldt doorgaans dat het privacybelang minder zwaar weegt en de maker vaak vrijer is in het gebruik.

AVG en ‘onschuldige’ stickers

Ook de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) speelt soms een rol. Maar volgens Bayram is de AVG niet altijd van toepassing. "Bij gebruik voor persoonlijke of huishoudelijke doeleinden – zoals in een kleine groep met familie of vrienden – is de AVG niet van toepassing,” zegt hij. “Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de sticker alleen wordt gedeeld met een klein aantal mensen, zoals je gezinsleden of vrienden. Tegen een ‘onschuldige’ sticker die binnen je gezin in een WhatsApp-groep wordt gedeeld, kun je meestal dus niets doen.”

Bredere verspreiding

“Als de sticker echter verder wordt verspreid of zelfs viraal gaat, is er geen sprake meer van persoonlijk of huishoudelijk gebruik en is de AVG wel van toepassing”, vertelt de advocaat. De maker moet in dat geval een rechtmatige grondslag voor de verspreiding hebben, bijvoorbeeld een gerechtvaardigd belang of toestemming. De geportretteerde kan zich in dat geval beroepen op rechten vanuit de AVG, zoals het recht op verwijdering.

Boete vanwege gênante sticker?

En stel dat je die sticker van je broer alsnog deelt, zonder zijn goedkeuring. Kun je dan een boete krijgen? In theorie kan dat, zegt Bayram, als je daarmee zijn privacy schendt buiten de persoonlijke sfeer. In dat geval kan de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) een boete opleggen. “In de praktijk is de kans op een boete echter klein”, maakt Bayram duidelijk. “Tenzij de schending ernstig is en grootschalig plaatsvindt.”

Bron: Radar