Wetenschappers zien mislukte klimaattop met weinig lichtpuntjes

BAKOE (ANP) - De klimaattop in Bakoe is mislukt, zegt klimaatonderzoeker Pieter Pauw zondag, kort nadat landen in Azerbeidzjan een akkoord hadden bereikt. Kwetsbare en arme landen hebben meer geld nodig dan de afgesproken 300 miljard dollar vanaf 2035, stelt hij.

Klimaatexperts berekenden eerder ook al dat meer geld nodig is: 1000 miljard dollar vanaf 2030. Ook hoogleraar klimaatverandering Heleen de Coninck is somber over de uitkomst van de klimaattop. Meerdere onderwerpen zijn vooruitgeschoven naar de toekomst. "En die klimaatfinanciering moest juist mogelijk maken dat alle landen hun uitstoot verminderen en zich kunnen voorbereiden op de gevolgen van klimaatverandering."

In 2009 beloofden rijke landen vanaf 2020 jaarlijks 100 miljard dollar aan klimaatfinanciering te verstrekken aan ontwikkelingslanden. Voor 2025 moest er een nieuw doel komen, daarom ging deze top vooral over geld. "In 2035 zien we dus slechts een verdriedubbeling", constateert Pauw. "De behoefte is veel groter." Ook zag hij deze top als kans om het financiële systeem aan te passen. "Dat hebben de landen compleet laten liggen." Hij is hierin ook kritisch op de EU, die weinig toeschietelijk was in de onderhandelingen.

Richtlijnen

Pauw somt op: "De afspraken gaan niet over belastingen op uitstoot, niet over het afbouwen van fossiele subsidies of over het beprijzen van klimaatrisico's en niet over nieuwe landen die klimaatfinanciering bijdragen." Ook de rol van bijvoorbeeld centrale en commerciële banken is niet benoemd, zegt hij. Meer geld toezeggen terwijl het financieren van fossiel doorgaat, is "een brand blussen, terwijl je hem tegelijkertijd opstookt".

De Coninck denkt dat de uitkomst van de COP29 exporteurs van fossiele brandstoffen heel goed uitkomt. Zo lukte het niet om het eens te worden over richtlijnen rondom de afspraak van vorig jaar om "weg te bewegen" van fossiele brandstoffen. In februari moeten landen nieuwe klimaatplannen inleveren, waarin ze laten zien hoe ze hun klimaatactie aanscherpen. Die richtlijnen waren hier juist voor bedoeld.

De twee wetenschappers van de TU Eindhoven kijken allebei uit naar volgend jaar als Brazilië de klimaattop organiseert. Dat land is stukken ambitieuzer dan Azerbeidzjan en diplomatiek sterker. "Maar ik vrees het ergste", zegt Pauw. "Dan zit Trump in het Witte Huis en die heeft niets met klimaat." De Coninck beaamt dat. "Trump zal eerder aan de kant van fossiel staan. Dat sterkt landen zoals Saudi-Arabië en Rusland alleen maar."