Bestaat emotionele intelligentie (EQ) echt? En als dat zo is, wat is het dan?

Emotionele intelligentie (EQ) is de vaardigheid om emoties te begrijpen, te herkennen en er effectief mee om te gaan. Het gaat niet alleen om het herkennen van je eigen emoties, maar ook die van anderen. Volgens onderzoeker Keri Pekaar van Tilburg University omvat EQ vier belangrijke elementen:

• Herkennen van je eigen emoties.
• Reguleren van je eigen emoties.
• Herkennen van emoties bij anderen.
• Reguleren van emoties bij anderen.

Een emotioneel intelligent persoon kan bijvoorbeeld verdriet herkennen en actie ondernemen om zich beter te voelen, zoals een wandeling maken. Daarnaast kan iemand met een hoog EQ ook inspelen op de emoties van anderen, bijvoorbeeld door kalm te blijven in stressvolle situaties.

Waarom heeft niet iedereen een hoog EQ?

Een hoog EQ is zeldzaam: slechts 10% van de mensen scoort hoog op alle vier de elementen. Veel mensen zijn gemiddeld of blinken uit in slechts één aspect, zoals het herkennen van emoties, maar hebben moeite met regulatie. Vrouwen blijken bijvoorbeeld vaak goed in het herkennen van emoties, maar scoren lager op het reguleren ervan. Dit kan deels worden verklaard door genderrollen waarin vrouwen vaker worden aangemoedigd zorgzaam te zijn en zichzelf weg te cijferen.

De rol van opvoeding en cultuur

Zowel aanleg als opvoeding spelen een rol bij het ontwikkelen van emotionele intelligentie. Kinderen die opgroeien in een gezin waar openlijk over emoties wordt gepraat, hebben meer kans om een hoog EQ te ontwikkelen. Daarentegen kan een cultuur waarin negatieve emoties worden onderdrukt, de ontwikkeling van EQ juist belemmeren.

Is een hoog EQ altijd positief?

Hoewel een hoog EQ vaak als iets positiefs wordt gezien, kan het ook nadelen hebben. Mensen die bijvoorbeeld wel emoties kunnen herkennen maar niet reguleren, kunnen overweldigd raken door wat ze voelen. Ook kan een hoog EQ in sommige beroepen lastig zijn; denk aan situaties waarin moeilijke beslissingen zoals ontslag nemen vereist zijn.

Lees ook

IQ: 4 signalen dat je behoorlijk slim bent