De 8 levensfasen die we allemaal doorlopen

Het leven van een mens is op te delen in verschillende fasen, elk met unieke kenmerken en uitdagingen. Deze indeling, gebaseerd op het werk van psycholoog Erik Erikson, helpt je misschien beter te begrijpen hoe we groeien, leren en ons aanpassen aan de wereld om ons heen. 

Het begrijpen van levensfasen helpt ons omgaan met persoonlijke uitdagingen en veranderingen in relaties, werk of gezondheid. Het biedt handvatten om te groeien en betekenis te vinden in elke fase van het leven

Wat zijn de belangrijkste levensfasen?

De levensfasen kunnen worden ingedeeld op basis van biologische, psychologische en sociale ontwikkeling. Een veelgebruikte indeling is:

• Baby (0-1,5 jaar): In deze fase draait alles om vertrouwen. Een veilige hechting met verzorgers legt de basis voor een gevoel van zekerheid.
• Peuter/kleuter (1,5-6 jaar): Kinderen leren autonomie en initiatief. Ze ontdekken hun omgeving en ontwikkelen basale vaardigheden.
• Schoolkind (6-12 jaar): Competentie staat centraal. Kinderen leren samenwerken, verantwoordelijkheid nemen en ontwikkelen cognitieve vaardigheden.
• Adolescentie (12-21 jaar): Identiteit wordt gevormd. Jongeren stellen vragen als "Wie ben ik?" en experimenteren met rollen in de samenleving.
• Jongvolwassenheid (21-40 jaar): Intimiteit en relaties worden belangrijk. Dit is de fase waarin mensen carrière maken, relaties aangaan en gezinnen stichten.
• Middelbare leeftijd (40-65 jaar): Generativiteit (de wens van ouderen om iets na hun dood voort te brengen dat hen overleeft) speelt een rol; mensen dragen bij aan de maatschappij door werk, opvoeding of vrijwilligerswerk.
• Ouderdom (65+ jaar): Reflectie op het leven leidt tot integriteit of wanhoop. Mensen zoeken zingeving en accepteren het naderende einde.

Psychosociale ontwikkeling volgens Erik Erikson

De psycholoog Erik Erikson beschreef acht ontwikkelingsfasen die elk een psychosociale crisis bevatten. Het succesvol oplossen van deze crises leidt tot groei:

1. Vertrouwen versus wantrouwen (0-1 jaar): Veiligheid ontwikkelen door zorg.
2. Autonomie versus schaamte (1-3 jaar): Zelfstandigheid leren zonder angst voor falen.
3. Initiatief versus schuldgevoel (3-6 jaar): Zelfvertrouwen opbouwen door initiatief te nemen.
4. Competentie versus minderwaardigheid (6-12 jaar): Vaardigheden ontwikkelen en succes ervaren.
5. Identiteit versus rolverwarring (12-18 jaar): Een eigen identiteit vinden.
6. Intimiteit versus isolement (18-40 jaar): Hechte relaties aangaan.
7. Generativiteit versus stagnatie (40-65 jaar): Bijdragen aan de maatschappij.
8. Integriteit versus wanhoop (65+ jaar): Het leven accepteren zoals het was.

Andere benaderingen van levensfasen

Naast Erikson zijn er andere perspectieven:

• De antroposofie verdeelt het leven in cycli van zeven jaar, waarbij elke cyclus nieuwe uitdagingen biedt.
• Biologische indelingen richten zich op fysieke veranderingen zoals puberteit of menopauze.

Lees ook

Verschillen over wie wat betaalt kleiner bij jongere generaties

Deze 7 signalen wijzen op een moeilijke jeugd

Nederlandse jongeren minder eenzaam dan jeugd in andere landen

Jonge artsen, van de ‘millennial’-generatie, zweren bij deze zeven gezondheidsregels