Ik voel dus ik ben

Wetenschap
donderdag, 23 april 2009 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Wat is het dat 'ik' verbindt met 'wij?' Wat is het verband tussen voelen en denken? En hoe zit het met de moraal?
Der Spiegel Wissenschaft heeft een verhaal waarin de biologische verankering van ons 'geweten' wordt uiteengezet. Dat laat zich niet samenvatten in tweehonderd woorden. Daarom een wat langere samenvatting.
We beginnen ons leven als 'we.' Tot in het eerste levensjaar zijn we een eenheid met onze moeder. Als dat goed gaat, in die periode, hebben we daar ons levenlang plezier van. En als we in die eerste maanden tekort komen, hebben we daarvan de rest van ons leven last.
De toevallige doorbraak in onze kennis over de 'moraal' kwam uit een onderzoek met apen aan de universiteit van Parma. Een groep apen was uitgerust met elektroden in de hersenen, om te zien welk hersengebied actief was bij welke bezigheid. Een van de onderzoekers merkte toevallig dat als hij iets at, het hersengebied van een aap actief werd dat betrokken is bij eten. Iemand anders zien eten roept dus de reactie 'eten' op.
Het verschijnsel werd 'spiegelneuronen' genoemd. En bij mensen bleek dat ook zo te gaan: als de ene mens iets doet, worden er 'spiegelneuronen' bij de andere mens actief, als die andere mens dat ziet of hoort of leest. Het hersengebied dat waar de spiegelneuronen actief zijn is bij mensen heel uitgebreid. En daarmee was de basis gevonden van de 'biologie van het medeleven.'
Meer daarover in Der Spiegel en in het mooie boek "Bedienungsanleitung für ein menschliches Gehirn" van Gerald Hüther.
Bron(nen): Der Spiegel