Krijg jij je beste ideeën in bad of tijdens het joggen? Er zijn goede redenen voor.
Dagdromen, niets doen, je gedachten laten stromen - in ons drukke leven vinden deze kleine pauzes bijna nooit plaats. En als we even niets te doen dreigen te hebben plamuren we de vrije tijd dicht met onze smartphone. Want misschien zijn er nog mails...
Toch hebben we verveling nodig om ons brein creatief en efficiënt te houden. Dat zegt de Weense hersenonderzoeker Bernd Hufnagl, die als auteur, spreker en adviseur bevindingen uit de neurobiologie toepast op werk tegen de SDZ.
Op ons werk wordt nietsdoen afgekeurd: "Niemand wil betrapt worden tijdens werkuren terwijl zijn of hij op een bankje naar de lucht zit te staren. Je zou in die tijd 15 e-mails kunnen beantwoorden", zegt hij. Bij deze manier van denken wordt echter één feit over het hoofd gezien: na zo'n pauze voor onze geest, worden de volgende 50 e-mails veel sneller afgehandeld. Of je komt ineens op een goed idee.
Er is op zich niets mis met spanning. "De basismodus van ons brein is angst", zegt Hufnagl. Dit stelt ons in staat om op te letten en maakt ons klaar om te presteren. "Maar het beslissende van die spannende angst is de dosis: we zijn permanent aan de gang, zowel privé als professioneel." Dit heeft gevolgen: Met zijn bedrijf Benefit GmbH ondersteunt hij grote bedrijven bij hun corporate health management. Zo vraagt hij managers vijf minuten uit het raam te kijken en houdt hij met een ECG het autonome zenuwstelsel in de gaten. In 2004 kon 29 procent van de onderzochten nog ontspannen, de rest vertoonde symptomen van stress. In dezelfde situatie herstelde slechts vijf procent zich in 2019.
Daarom propageert Bernd Hufnagl "hersenvriendelijk werk" dat rekening houdt met persoonlijke prestatiegrenzen. We doen dit zelden automatisch. Tijdens een duurloop hebben we het gevoel dat we buiten adem zijn. Onze geest daarentegen geeft geen duidelijke signalen van uitputting. Dat komt omdat, zegt Hufnagl, ons controleorgaan de rest van het lichaam kan controleren - maar niet zichzelf. Overbelasting merken we pas als de hersenen even uitschakelen om zichzelf te beschermen: we verliezen de draad, staren in de leegte, kunnen even niet meer informatie opnemen. De hersenonderzoeker meent dat het het beste is om deze zogenaamde micropauzes regelmatig zelf te bewerkstelligen, ruim voordat ons denkapparaat zijn grenzen bereikt. "
Als we niets doen produceren onze hersenen eigenlijk spontane oplossingen. Het is dus geen toeval dat mensen tijdens het joggen of in bad geweldige ideeën hebben. Micropauzes zijn vaak efficiënter dan een vakantie van twee weken