Welke strategieën werken tegen de dood?

Gedurende  het grootste deel van de menselijke geschiedenis is de dood een vaststaand feit geweest. Mensen stierven omdat ze werden opgegeten, een ongeluk kregen of een infectie opliepen. In 1950 was de wereldwijde levensverwachting 46,5 jaar. Maar nu de wereld rijker en gezonder is, is dat bijna 72 jaar. Door langer te leven, worden meer mensen blootgesteld aan de slijtage van het ouder worden. In tegenstelling tot onze voorouders besteden we weinig tijd aan het ontwijken van roofdieren en maken we ons in plaats daarvan zorgen dat ze aan dementie of gewoon aan zwakheid ten onder gaan.

In "Waarom we sterven" vraagt Dr. Venki Ramakrishnan zich af of het mogelijk is om het verval van lichaam en geest te stoppen. Dr. Ramakrishnan is een moleculair bioloog uit Groot-Brittannië en won in 2009 een Nobelprijs voor zijn werk aan de manier waarop cellen de eiwitten aanmaken waaruit menselijke lichamen bestaan. Als deze cellen chemische schade oplopen, bijvoorbeeld door gifstoffen, gaan ze slecht functioneren en verslechteren hun inherente reparatiemechanismen.

Is onze achteruitgang onvermijdelijk? Dr. Ramakrishnan merkt in The Economist op dat sommige soorten, zoals kwallen, reageren op verwondingen of stress door zichzelf te verjongen.

Onder de zoogdieren valt de naakte molrat op, die schijnbaar resistent is tegen hartaandoeningen en kanker. Kunnen mensen de geheimen van een lang leven leren van de molrat - of van de hydra, een klein waterwezen dat in staat is tot onbeperkte zelfvernieuwing? Wetenschappers proberen het.

De zoektocht om de dood te omzeilen heeft een lange geschiedenis. Meer dan 2000 jaar geleden gaf Qin Shi Huang, een Chinese keizer, een team van gezanten de opdracht om het levenselixer te zoeken. Hij stierf op zijn 49e, blijkbaar gedood door de drankjes waarvan hij droomde dat ze hem zouden redden.

Dr. Ramakrishnan neemt de therapieën onder de loep. Sommige zouden iets kunnen zijn. . Hij haalt bewijs aan voor de voordelen van het beperken van de calorie-inname en maakt voorzichtig melding van de belofte van rapamycine, een medicijn dat dezelfde effecten heeft zonder de noodzaak om het dieet te beperken.

Maar er zijn veel "dubieuze" ondernemingen die "bizarre" ideeën promoten. Hij is vooral kritisch over cryonics, een proces waarbij mensen na hun dood worden ingevroren en ontdooid als er een geneesmiddel voor hun kwalen is gevonden.

Ook messianistische figuren die fantasieën over het eeuwige leven verkondigen, liggen bij de Nobelprijswinnaar onder vuur. Een van hen, Aubrey de Grey, beweert dat de eerste mensen die 1000 jaar oud worden al geboren zijn; hij promoot wat hij "ontsnappingssnelheid voor een lang leven" noemt, het idee dat mensen hun gemiddelde levensverwachting sneller kunnen verbeteren dan ze ouder worden en dus nooit zullen sterven.

Onsterfelijkheidsprofeten verdienen veel geld aan  rijkaards die het leven behandelen als het zoveelste systeem dat gehackt kan worden.

Bryan Johnson, een tech-ondernemer, heeft naar schatting $2 miljoen per jaar uitgegeven aan zijn antiverouderingskuur, die tot voor kort bloedtransfusies van zijn tienerzoon omvatte (hij heeft gezegd dat deze "geen voordelen" opleverden). Elon Musk, Jeff Bezos en Mark Zuckerberg delen zijn interesse in onderzoek naar antiveroudering: "Toen ze jong waren, wilden ze rijk zijn, en nu ze rijk zijn, willen ze jong zijn," schrijft Dr. Ramakrishnan.

Er is nog steeds een grote kloof in levensverwachting tussen arm en rijk. De nieuwe wetenschap en de handel in lang leven dreigen deze kloof nog te vergroten. Dr. Ramakrishnan voelt zich hier ongemakkelijk bij. De Wereldgezondheidsorganisatie verwacht dat er in 2050 2 miljard mensen ouder dan 60 zullen zijn. Hij voorspelt toenemende problemen: overbevolking, slinkende natuurlijke hulpbronnen en minder werknemers om een groeiende groep gepensioneerden te onderhouden.

Uiteindelijk geeft hij een conservatief advies. Als je streeft naar een lang en gezond leven, moet je goed slapen, voldoende bewegen en matig eten, voornamelijk plantaardig. Voor diegenen die voor moedigere ingrepen zijn, heeft hij een eenvoudige boodschap: "Zelfs als we de veroudering overwinnen, zullen we sterven aan... oorlogen, virale pandemieën of milieurampen."

Je levensduur verlengen spreekt misschien tot de verbeelding, maar zou je bestaan van betekenis kunnen beroven, omdat er geen urgentie is om elke dag te laten tellen. Misschien is de vergankelijkheid van het leven wel de sleutel tot de schoonheid ervan.