Zit er een grens aan hoeveel erger de coronamutaties kunnen worden?

In de westerse wereld dooft het coronavirus dankzij de vaccinaties langzaam uit. Tenminste de huidige mutaties. Maar wat als het virus verder muteert? En hoe erg kan het worden?

Verrassend"Dit virus heeft ons erg verrast," begint dr. Aris Katzourakis, die aan Oxford onderzoek doet naar virale evolutie. "Het feit dat er binnen achttien maanden twee viruslijnen (Alpha en daarna Delta) opkomen die beide 50 procent besmettelijker zijn is een fenomenale mate van aanpassing."

Maar hoever het virus kan gaan? Het is 'dom', vindt hij om daar een nummer op te plakken, maar de wetenschapper denkt zeker dat er de komende jaren varianten opkomen die nog veel besmettelijker zijn. Andere virussen verspreiden zich ook nog veel sneller, zoals de mazelen en die ziekte kan leiden tot explosieve uitbraken.

Reproductiegetal R"Er is nog ruimte om hoger te gaan," zegt professor Wendy Barclay, viroloog aan Imperial College London. Covid-19 had bij de oorsprong een reproductiegetal R van 2,5 (zonder maatregelen besmet één iemand 2,5 andere persoon). Bij de eerste golf in Europa was de R al 3. De Delta-variant zit op een R van 5 tot 8. "Uiteindelijk zijn er limieten en er is niet zoiets als een supervirus dat alle slechte combinaties van mutaties in zich heeft," aldus Katzourakis.

Daarnaast is er het idee van evolutionaire uitruil: om beter te worden in één ding, wordt een virus slechter in iets anders. "Het is goed mogelijk dat de aanpassingen waardoor het virus beter de vaccins weet te omzeilen ertoe leiden dat het minder besmettelijk wordt in absolute zin," stelt de wetenschapper. Ook wordt het virus voorlopig niet dodelijker.

MazelenWat de optimale strategie is voor Covid-19 is moeilijk te voorspellen. Verschillende virussen gebruiken verschillende technieken om besmettelijk te blijven. Mazelen is extreem besmettelijk maar leidt tot levenslange immuniteit dus het moet steeds nieuwe slachtoffers vinden. Het griepvirus is veel minder besmettelijk maar muteert continu zodat je elk jaar opnieuw ziek kunt worden. "We zitten in een heel interessante en ietwat onvoorspelbare fase. Het is lastig om in te schatten hoe het virus ervoor staat over een jaar," aldus professor Barclay.

In rijke landen met een hoge vaccinatiegraad is er goede hoop dat volgende varianten geen grote problemen zullen vormen, maar deze progressieve besmettelijkere mutaties zijn wel een nachtmerrie voor de rest van de wereld waar het steeds moeilijker zal zijn om Covid te stoppen.

Bron(nen): BBC