Waarom krijgen spechten geen hoofdpijn door het hameren?

Een specht hamert de hele dag met zijn snavel in een boom dat het een lieve lust is. Hoe is het mogelijk dat hij geen hersenbeschadiging of hoofdpijn oploopt? De Universiteit Antwerpen (UA) ging op onderzoek uit.

Er zijn verschillende redenen waarom spechten tikken op de bast. Een beetje trommelen om het territorium af te bakenen of te laten horen dat hij zin heeft om te paren, daar draait hij zijn kop niet voor om. Ook eten zoeken doet hij door te tokken op de bast. Harder hameren kan ook. Zo maakt hij een nieuwe nestholte in de boom.

Hoe kan het dat een specht zonder knallende koppijn wegkomt met dit gedrag? Het blijkt nu dat de heersende aanname – dat de schedel en nekspieren van de specht de schokken absorberen als een soort helm – niet klopt.

“Spechtenkoppen werken eerder als een stijve hamer dan als een veiligheidshelm”, zegt wetenschapper van de UA Sam Van Wassenbergh tegen HLN. “Uit onze berekeningen blijkt dat schokabsorptie immers nadelig zou zijn voor de pikvaardigheid van de spechten.”

De onderzoekers hebben slowmotionbeelden geanalyseerd met hogesnelheidscamera's. De klappen zouden bij mensen tot ernstige problemen leiden, maar de kleine hersenen van spechten zijn er een stuk beter tegen bestand. Bij het timmeren op hout dan. Metaal is een ander verhaal.

De vogels blijven tijdens het hameren vaak vastzitten met hun kop in de bast. Met op en neer gaande snavelbewegingen bevrijden ze zich dan weer uit de benarde positie.