Pieter Omtzigt is Nieuw Sociaal Contract. De 19 andere leden van de fractie van NSC en de vijf bewindspersonen van de partij denken dat zij zelf en de partij er ook toe doen, maar dat is vooralsnog een vergissing. De partij is een jaar geleden ontstaan om als een soort kieslijst de populariteit van kamerlid Omtzigt te gelde te maken en dus blijven alle ogen van de buitenwacht gericht op Pieter.
En wat we zien valt niet mee. De engel van de betrouwbaarheid en stabiliteit, de man die alles beter wist, blijkt een persoon met wie niet te werken valt.
Velen in Den Haag wisten dat al. In de podcast van Dijkhoff en Seegers worden deze week herinneringen opgehaald aan samenwerken met Omtzigt. Het was op basis van zijn onhandelbaarheid niet onlogsich dat het CDA het tot drie keer toe probeerde kwijt te raken en dat bij de formatie van 2021 werd gedacht over een 'functie elders'.
NRC tekent op dat het geduld in de fractie van NSC begint op te raken. Deze week kwam Omtzigt twee keer in het nieuws. De eerste keer toen BBB-voorvrouw Van Der Plas (heel collegiaal..) in detail beschreven dat met Omtzigt niet te werken valt. De tweede keer was toen Omtzigt in zijn Schoo-lezing de indruk wekte dat de problemen van dit land te wijten zijn aan het feit dat Hollandse vrouwen te weinig kinderen baren. Forum voor Democratie was enthousiast over Omtzigt's lezing. Baudet zegt al tijden dat Afrikanen de plaatsen zullen opvullen die vallen bij gebrek aan blanke kinderen.
En zo zag de fractie dat Omtzigt zijn partij ook het extreem-rechtse kamp had ingeloodst. Niet omdat het gedachtegoed van NSC-ers extreem rechts is. Maar wel omdat Omtzigt aandacht vroeg en kreeg voor zijn eigen versie van de omvolkingstheorie. En zie dat etiket maar weer eens kwijt te raken.
NRC hoorde in de fractie: NSC wil een ideeënpartij zijn, met volop debat, maar drijft in de praktijk vooral op de ideeën van Omtzigt. NSC wil dat het kabinet extraparlementair is, en dat de rollen van kabinet en Kamerfractie gescheiden zijn. Maar van de vier partijleiders is het volgens bronnen juist Omtzigt die het nauwst betrokken is bij de onderhandelingen over het regeerprogramma van het kabinet. Rationeel wil Omtzigt afstand, legt een betrokkene uit. Emotioneel wil hij controle.
"Voor het eerst klinkt in de partij dat het daarvoor nodig is om NSC te ‘ontpieteren’. Ofwel: de invloed van Omtzigt inperken, en ruimte bieden aan individuele fractie- en kabinetsleden om het te doen zoals zíj het willen. Zoals een NSC’er zegt: „Gaan we door op deze weg of gaan we het doen zoals we het wílden doen?”"