Afrika dreigt in tweeën te breken: kloof van ruim 3200 kilometer

dinsdag, 07 januari 2025 om 15:21

Ooit was Afrika één grote tektonische plaat, maar 30 miljoen jaar geleden ontstond er een scheur. Die lijkt nu veel sneller uit te groeien tot een flinke breuk dan gedacht.

De verwachting was namelijk dat het nog 5 tot 10 miljoen jaar zou duren voor er een oceaan zou ontstaan tussen het oosten en westen van Afrika. Maar Amerikaanse onderzoekers schatten nu dat het nog maar 1 miljoen jaar duurt voor de afscheiding een feit is.

Aardbevingen versnellen het proces. Daardoor breekt de plaat op in een aantal slenken, vertelt Wouter Schellart, hoogleraar geofysica en geologie aan de Vrije Universiteit aan De Telegraaf. "Dat zijn een soort lange, gekke dalen. Die zorgen ervoor dat er twee nieuwe platen ontstaan.”

De scheur langs de Afrikaanse oostkust wordt nu ieder jaar 0,8 tot 2,5 centimeter breder. Waar dat door komt, is niet helemaal duidelijk. "De theorie die de meeste mensen aanhangen, is dat er vanuit heel diep in de aarde een soort superpluim, een hele grote hete massa, omhoog komt. Naarmate die omhoog komt, zorgt die ervoor dat vlak onder de Afrikaanse plaat de aardmantel in het westen naar het westen stroomt en die in het oosten naar het oosten stroomt”, aldus Schellart.

Of er daadwerkelijk sprake is van een versnelling, is volgens de hoogleraar nog speculatief. "Geologen spreken al van twee platen. Waar het nu vooral over gaat, is wanneer er daadwerkelijk een nieuwe oceaan ontstaat, zoals nu al eentje tussen de Arabische plaat en Afrika. Daar is een hele kleine oceaan aan het ontstaan, de Rode Zee.”

Negatief hoeft dat niet te zijn. "Uit riften zijn rivieren en meren ontstaan en er zijn ook de eerste mensachtigen gevonden”, legt de hoogleraar uit. Maar zo stelt hij ook: "De komende paar duizend jaar zal er niet heel veel veranderen. Je spreekt van miljoenen jaren totdat er pas een zee ontstaat.”

Bron: De Telegraaf