De Belastingdienst heeft besloten om geen extra mankracht in te zetten om schijnzelfstandigheid bij zzp’ers strenger te controleren. De handhaving van de Wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelaties) gaat gewoon door vanaf 1 januari 2025. “Volgens de Belastingdienst gaat het wel effect hebben op zzp'ers, maar of dat ook echt gebeurt, blijft de vraag”, zegt politiek verslaggever Leendert Beekman op BNR.
Momenteel zijn er al zo’n tachtig ambtenaren bezig met de controles, en dat aantal blijft hetzelfde. “Ze hebben aangegeven niet meer of minder te gaan controleren”, aldus Beekman. Bovendien kunnen zzp’ers opgelucht ademhalen over zaken uit het verleden: misstanden die voor 1 januari hebben plaatsgevonden, worden niet met terugwerkende kracht beboet.
De Wet DBA heeft als doel om te voorkomen dat zzp'ers in sectoren werken waar eigenlijk een dienstverband vereist is. Zo maakt de Nederlandse veiligheidsbranche zich zorgen over de groeiende groep zelfstandigen die zonder elkaar te kennen evenementen beveiligen. "Het lijkt ons niet de bedoeling dat er evenementen worden georganiseerd waar niemand verantwoordelijk is voor de veiligheid en geen strakke organisatie achter zit", stelde de branche eerder.
Een nieuwe wet die al deze onduidelijkheid moet verhelpen, staat al in de steigers, maar gaat pas op z'n vroegst in 2026 in werking. Werkgevers en zzp’ers zitten daarom nu in onzekerheid. Ze weten niet precies wat ze na 1 januari 2025 kunnen verwachten.
Volgens Beekman hoeven de meeste zelfstandigen zich geen zorgen te maken. "Het gaat om overduidelijke schijnveiligheid, en de Belastingdienst gaat eerst handhaven op de opdrachtgever en niet de zelfstandige. Als er iets mis is, dan gaan ze eerst naar de opdrachtgever. Pas daarna komen ze bij de zzp'er uit.”
Ondanks de ophef lijkt het volgens Beekman vooral een kleine, maar vocale groep zzp’ers te zijn die de aandacht naar zich toe trekt. "Het gaat maar om een heel klein deel van de zzp'ers. Zij zijn wel heel vocaal, ze willen zich natuurlijk laten zien in Den Haag. Maar het lijkt erger dan het is", zegt hij geruststellend.
De Tweede Kamer lijkt grotendeels op één lijn te zitten: de focus ligt bij de VVD op de zelfstandigen die tegen hun wil zzp’er zijn geworden en zij die onder het minimumloon verdienen. De BBB steunt dit standpunt, en er heerst een breed gedragen gevoel dat de individuele zzp'er niet te zwaar belast moet worden. Tegelijk moeten misstanden wél worden aangepakt. “De kamer is nog wel onzeker of de handhaving al vanaf 1 januari moet, daar zal zeker nog over worden gedebatteerd”, besluit Beekman.